ถุงน้ำรังไข่หลายใบ PCOS ภาวะอันตรายที่ไม่ควรมองข้าม
ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovary Syndrome: PCOS)
- เป็นภาวะที่ผู้ป่วยมีถุงน้ำเล็กๆ ในรังไข่เป็นจำนวนมาก
- พบได้ร้อยละ 5-10 ในเพศหญิงตั้งแต่วัยรุ่นจนถึงวัยใกล้หมดประจำเดือน
- เป็นสาเหตุหนึ่งของภาวะมีบุตรยาก
- ในระยาวอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และ ภาวะไขมันในเลือดสูง
สัญญาณของภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ
- ประจำเดือนผิดปกติ มาช้า มาห่าง มีเลือดออกกะปริบกะปรอย หรือมีประจำเดือนน้อยกว่า 8 ครั้งต่อปี หรือไม่มีประจำเดือนนาน 3-4 เดือน
- ผิวมัน มีสิว
- ขนดกตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
- ผมบางหรือศีรษะล้าน
- มีรูปร่างอวบไปจนถึงมีภาวะอ้วน อ้วนลงพุงหรือมีรอบเอวมากกว่า 80 เซนติเมตร ในสตรีไทย
- มีรอยปื้นดำบริเวณรอยพับหลังคอ ข้อพับ รักแร้ หรือมีติ่งเนื้อ
การรักษาภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ
- ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันสูง เพิ่มการรับประทานอาหารที่มีใยอาหารสูงเพื่อเพิ่มแบคทีเรียดีในลำไส้
- สำหรับผู้ป่วยที่มีน้ำหนักตัวเกินเกณฑ์มาตรฐาน การลดน้ำหนักลงมา 5-10% ของน้ำหนักตัว จะช่วยให้อาการผิดปกติดีขึ้น
- แพทย์จะรักษาตามอาการที่เกิดขึ้นในแต่ละราย เช่น การให้ฮฮร์โมนเพื่อปรับประจำเดือนให้มาตามปกติ หรือรับประทานยากระตุ้นไข่ในกรณีต้องการมีบุตร เป็นต้น
ข้อมูลโดย อ.พญ.ชนกานต์ สืบถวิลกุล
ฝ่ายสูติศาสตร์ นรีเวชวิทยา
ข้อมูล ณ วันที่ 20 มีนาคม 2567
