พ่อแม่รับมืออย่างไร เมื่อลูกพูดช้า
ภาวะพูดข้า (Delayed speech)
หมายถึง ภาวะที่เด็กมีพัฒนาการด้านการแสดงออกทางภาษา โดยเฉพาะ
การพูดสื่อสารล่าช้าไม่สมวัย ซึ่งอาจมีพัฒนาการด้านความเข้าใจภาษาปกติ
หรือล่าช้าร่วมด้วยได้ เช่น เด็กอายุ 18 เดือน พูดคำที่มีความหมายไม่ถึง3 คำ
หรือเด็กอายุ 2 ปี พูดคำที่มีความหมายไม่ถึง 50 คำ หรือพูดคำ 2 คำต่อกันไม่ได้
เช่น “กินนม” “ไปเที่ยว” เป็นต้น
พฤติกรรมเสี่ยงทำลูกพูดช้า
- เลี้ยงลูกด้วยหน้าจอต่าง ๆ เช่น โทรทัศน์ สมาร์ตโฟน แท็บเล็ต ซึ่งเป็นการสื่อสารทางเดียว
- ไม่มีเวลาทำกิจกรรมที่เหมาะสม ตามวัยร่วมกับลูก ปล่อยให้เด็กเล่นเอง ทำให้ลูกมีคลังคำศัพท์น้อย
- ตอบสนองลูกก่อนที่ลูกจะพูดสื่อสารความต้องการด้วยตนเอง
- พูดสื่อสารด้วยประโยคที่ยาวเกินพัฒนาการของเด็กหรือพูดเร็วเกินไป
ปรับพฤติกรรมส่งเสริมลูกให้พูดได้สมวัย
- พยายาม ใช้คำสั้น ๆ กระชับ เข้าใจง่าย
- งดใช้สื่อผ่านหน้าจอต่าง ๆ ในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี
แม้จะเปิดทิ้งไว้โดยที่เด็กไม่ได้ตั้งใจดูก็ตาม - ในเด็กอายุ 2 ปีขึ้นไป อาจดูสื่อสร้างสรรค์ผ่านหน้าจอ
และพูดคุยกับพ่อแม่ไปพร้อมกัน แต่ไม่ควรเกิน 1 ชั่วโมงต่อวัน - ทำกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกับลูกอย่างสม่ำเสมอ
เช่น เล่านิทาน พูดคุย ร้องเพลง ทำกิจวัตรประจำวัน
โอบกอด เป็นต้น
หากกระตุ้นด้วยวิธีการต่าง ๆ แล้วไม่ได้ผล ควรพบแพทย์
เพื่อประเมินสาเหตุ เช่น พันธุกรรม ภาวะออทิสติก
โรคทางระบบประสาท การได้ยินบกพร่อง ฯลฯ ต่อไป
ข้อมูลโดย : ศ. นพ.วีระศักดิ์ ชลไชยะ
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์
ข้อมูล ณ วันที่ 18 มกราคม 2566
