ไขข้อข้องใจอาการไม่พึงประสงค์หลังฉีดวัคซีนโควิด-19
อาการไม่พึงประสงค์หลังการได้วัคซีน หมายถึง อาการที่เกิดขึ้น
หลังได้รับวัคซีน ซึ่งอาจจะเกี่ยวหรือไม่เกี่ยวกับการได้รับวัคซีน
ก็ได้หลังฉีดวัคซีนทุกชนิด ส่วนใหญ่ไม่รุนแรงและหายเองได้
อาการไม่พึงประสงค์ที่เกี่ยวข้องกับวัคซีน มีสามกลุ่มใหญ่ ๆ คือ
- ผลข้างเคียงของวัคซีนที่คาดหมายได้ว่าน่าจะเกิด เช่น ปวดบริเวณที่ฉีด ไข้ ปวดเมื่อยตามตัว เป็นอาการที่พบบ่อย
- การแพ้ เช่นเป็นผื่นที่ผิวหนัง ถ้าแพ้รุนแรงเรียกว่า anaphylaxis ก็มักจะมีความดันโลหิตตก บางรายก็มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสียร่วมด้วย
- อาการที่เกิดจากการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันในลักษณะอื่น ๆ เช่น ภาวะเกล็ดเลือดต่ำร่วมกับมีลิ่มเลือดในหลอดเลือดสมอง (vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia) กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบหรือเส้นประสาทอักเสบ เป็นต้น อาการกลุ่มนี้เกิดได้น้อยมาก
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข รายงานอาการข้างเคียงหลังได้รับวัคซีนโควิด-19 ในคนไทย
- 89.19% ไม่พบอาการข้างเคียง
- 10.81% พบอาการไม่พึงประสงค์ชนิดไม่รุนแรง
- อาการไม่พึงประสงค์รุนแรงพบ 6.5 คนต่อ 1 ล้านโดส
- อาการชาชนิดความผิดปกติของเส้นประสาทส่วนปลาย (Polyneuropathy) wu 0.5 คนต่อ 1 ล้านโดส
อาการไม่พึ่งประสงค์หลังการได้รับวัคซีน โดยภาพรวม พบได้บ่อยแต่เกือบทั้งหมดไม่รุนแรง หายได้เองภายใน 1-2 วัน ไม่มีผลต่อสุขภาพในระยะยาว และกรณีลิ่มเลือดก็สามารถรักษาได้ เมื่อเทียบกับอันตรายจากโควิด – 19 แล้ว ทั่วโลกก็ยังยอมรับว่า
วัคซีนมีประโยชน์คุ้มค่า ทุกคนควรได้รับวัคซีนหากไม่มีข้อห้าม
ที่มา
ศ. พญ.กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
ศ. นพ.ยง ภู่วรวรรณ
โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย และคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ผศ. นพ.กำธร มาลาธรรม
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ข้อมูล ณ วันที่ 4 กรกฎาคม 2564
