โรคไข้สมองอักเสบเจอี
โรคไข้สมองอักเสบอาจเกิดจากเชื้อไวรัสได้หลายชนิด ส่วนมากพบโรคนี้ในเด็กอายุ 5 – 10 ปี และพบการแพร่ระบาดในภาคเหนือช่วงฤดูฝนมากว่าภาคอื่น ๆ ระยะฟักตัวของโรคประมาณ 1 – 2 สัปดาห์ หลังจากถูกยุงที่มีเชื้อกัด
สาเหตุ
ส่วนมากที่พบในประเทศไทย เกิดจากเชื้อไวรัสเจอี Japanese encephalitis (E) พาหะนำโรค คือ ยุงรำคาญ
อาการ
- ผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสเจอีมีเพียง 1% ที่มีอาการไว้ ผื่น ปวดหัว และปวดข้อ และผู้ที่มีอาการดังกล่าวจะมีเพียง 1 ใน 250-300 คนเท่านั้นที่มีอาการสมองอักเสบรุนแรง
- ในช่วง 3-4 วันแรก (Prodromal Period) จะมีอาการเหมือนการติดเชื้อไวรัสทั่วไปได้แก่ มีใข้ ปวดหัว ปวดเมื่อยตัว และท้องเสีย แต่หลังจากนั้นผู้ป่วยที่มีอาการสมองอักเสบจะซึมลงอย่างรวดเร็ว มีอาการชักรุนแรง และเกิดความผิดปกติทางระบบประสาท
- โดยทั่วไปอาการทางระบบประสาทมักจะค่อย ๆ ดีขึ้นหลังจาก 2 สัปดาห์ไปแล้วอย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยที่มีอาการดีขึ้นประมาณ 1 ใน 3 อาจมีกลุ่มอาการเคลื่อนไหวผิดปกติ เช่น อาการสั่น ตามมาภายหลัง
- อัตราการเสียชีวิตร้อยละ 10-30 ของกลุ่มที่มีอาการใช้สมองอักเสบรุนแรงและประมาณร้อยละ 33-50 ของผู้รอดชีวิตจะยังมีอาการทางระบบประสาทหลงเหลืออยู่ภายในระยะเวลา 1 ปี โดยเฉพาะอาการชัก หรือกลุ่มอาการเคลื่อนไหวผิดปกติ
การป้องกัน
- ทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุง
- ระมัดระวังไม่ให้ถูกยุงกัด
- ฉีดวัคซีนป้องกันโรคใช้สมองอักเสบเจอี ส่วนใหญ่มักจะได้รับวัคซีนตั้งแต่ยังเด็ก หลังจากได้รับคอร์สแรกแล้ว อาจต้องฉีดกระตุ้นทุก ๆ 4-5 ปี เพื่อให้ภูมิคุ้มกันอยู่ในระดับสูงพอที่จะป้องกันโรคได้
ข้อมูล ณ วันที่ 5 มิถุนายน 2564
ที่มา : ผศ (พิเศษ) พญ อภิญญ์เพ็ญ สาระยา วสันติวงศ์
