แค่ “ความกังวล” หรือเป็น “โรคย้ำคิดย้ำทำ”
โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive Compulsive Disorder : OCD) เป็นโรคทางจิตเวชชนิดหนึ่ง ที่ผู้ป่วยจะมีความกังวลหรือความไม่มั่นใจต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งจึงพยายามแก้ไขด้วยการทำกิจกรรมบางอย่างซ้ำไปซ้ำมา
อาการ
ย้ำคิด
เป็นความคิดซ้ำ ๆ หรือความรู้สึกอยากทำอะไรบางอย่างซ้ำ ๆ ทั้งที่ผู้ป่วยไม่ได้อยากจะคิด ซึ่งความคิดนี้ทำให้รู้สึกเครียดหรือกังวลเป็นอย่างมาก เช่น คิดซ้ำ ๆ ว่าปิดประตูบ้านแล้วหรือไม่ หรือจะมีเรื่องร้ายเกิดขึ้นหากตนเองไม่ล้างมือ
ย้ำทำ
พฤติกรรมที่ต้องทำซ้ำ ๆ เพื่อลดความกังวลจากความย้ำคิด เช่น เดินกลับไปตรวจสอบประตูซ้ำ ๆ หรือล้างมือซ้ำ ๆ ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เห็นได้ชัดว่าเกินกว่าความจำเป็นไปมาก
อย่างไรก็ตาม หากทำพฤติกรรมบางอย่างซ้ำ 1-2 ครั้ง แล้วเกิดความสบายใจไม่นับเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำ แต่หากความคิดหรือการกระทำเหล่านี้กินเวลาปริมาณมาก ทำให้เครียดมาก หรือควบคุมไม่ได้จนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ถือว่าเข้าข่าย
ความเสี่ยงต่อโรคย้ำคิดย้ำทำ
การดูแลตนเองเบื้องต้น
พักผ่อนให้เพียงพอ
พยายามเพิกเฉยต่อความคิดที่เป็นการย้ำคิดและลดหรือหยุดการกระทำที่เป็นการย้ำทำ
ผ่อนคลายด้วยการทำกิจกรรมอื่น ๆ เช่น ชมภาพยนตร์ ออกกำลังกาย ฟังเพลง
คำแนะนำจากแพทย์
หากสงสัยว่าผู้ป่วยมีความเสี่ยงหรือมีอาการที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรปรึกษาจิตแพทย์เพื่อรับการรักษาด้วยยาและพฤติกรรมบำบัด เพื่อฝึกให้ผู้ป่วยเผชิญสิ่งที่กังวลและหยุดการย้ำทำ จะสามารถช่วยให้ผู้ป่วยหายจากโรคนี้ได้
ข้อมูล ณ วันที่ 13 กันยายน 2564
ที่มา : อ. พญ.ญาณิน ทิพากร
