ฝีดาษลิง อย่างไร ต่างจากฝีดาษ ?

ฝีดาษลิง (Monkeypox)

คนสามารถติดเชื้อผ่านสัตว์ที่มีเชื้อได้โดยการถูกข่วน, กัด,การเตรียมอาหารจากเนื้อของสัตว์ที่ตายแล้ว

การติดเชื้อ :
1. ผ่านการสัมผัสโดยตรงกับบริเวณที่มีเชื้อได้แก่ ผื่น แผลหรือ ตุ่มหนอง สะเก็ดที่ยังแห้งไม่หมด สารคัดหลั่ง
2. สารคัดหลั่งในทางเดินหายใจและช่องปาก หากสัมผัสเป็นเวลานานใกล้ชิด เช่น การจูบ หรือการมีเพศสัมพันธ์
3. การสัมผัสเสื้อผ้าหรือสิ่งของที่ปนเปื้อนสารคัดหลั่งผื่นแผลที่มีการติดเชื้อ
4. หญิงตั้งครรภ์สามารถติดต่อเชื้อไปสู่ทารกในครรภ์ได้

อัตราการเสียชีวิตขึ้นกับสายพันธุ์ซึ่งมี 2 สายพันธุ์

1. West African อัตราเสียชีวิตร้อยละ 1 ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่กำลังระบาดทั่วไปในทวีปยุโรป
2. Congo Basin อัตราการเสียชีวิตร้อยละ 10 พบในประเทศแถบแอฟริกากลาง

วิธีการรักษา:
1. รักษาตามอาการ หากอาการไม่รุนแรง
2. มีการนำยาต้านไวรัสที่ใช้รักษาผีดาษคน มาใช้รักษาฝีดาษลิงในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงแต่ประโยชน์และผลการรักษาจากการใช้ยาดังกล่าวยังไม่แน่ชัด

แนวทางการป้องกันโรค

ก่อนสัมผัสเชื้อสามารถป้องกันการสัมผัสได้ และหลังสัมผัสเชื้อการได้รับวัคซีนสามารถบรรเทาความรุนแรงของโรคได้เหมือนกัน

ฝีดาษ (Smallpox)

การติดเชื้อ:

แพร่กระจายจากคนสู่คนเท่านั้น

ㆍการหายใจจากละอองฝอยจากผู้ติดเชื้อที่ไอหรือจาม
ㆍการสัมผัสผิวหนังที่ติดเชื้อจนกระทั่งสะเก็ดแห้งหลุดหมด
ㆍ สารคัดหลั่งต่าง ๆ ตามของใช้เช่น เสื้อผ้า ผ้าปูเตียงของผู้ติดเชื้อ

ความรุนแรงของโรค:

หลังจากผื่นหาย จะทิ้งรอยแผลเป็น ในบางรายหากมีภาวะแทรกซ้อนรุนแรงจะพบอาการสมองอักเสบ ตาบอด หรือแท้งบุตรได้

แนวทางการป้องกันโรค

ㆍวัคซีนป้องกันโรคฝดาษ หากได้รับก่อนรับเชื้อ ช่วยป้องกันการเกิดโรคได้ แต่หากได้รับวัคซีนหลังการติดเชื้อวัคซีนจะช่วยบรรเทาความรุนแรงของโรคได้

ข้อมูล ณ วันที่ 15 สิงหาคม 2565
ที่มา : อ. พญ.นันทนา จำปา และ ผศ. นพ.โอภาส พุทธเจริญ
ศูนย์โรคอุบัติใหม่ด้านคลินิก