วิธีปฐมพยาบาลเมื่อมีสิ่งแปลกปล้อมอุดกั้นทางเดินหายใจ
สิ่งแปลกปลอมอุดกลั้นทางเดินหายใจมักทำให้หายใจไม่ออกเฉียบพลัน อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้หากไม่ได้รับการปฐมพยาบาลและนำส่งโรงพยาบาลอย่างถูกต้องและทันท่วงที
ระดับความรุนแรงของการอุดกั้นทางเดินหายใจ
- การอุดกั้นทางเดินหายใจบางส่วน (Partial obstruction) ผู้ป่วยยังพอหายใจเองได้ยังพอพูดมีเสียง หายใจมีเสียงหวีด มักบอกได้ว่ามีสิ่งอุดกลั้นทางเดินหายใจและยังสามารถไอสิ่งอุดกั้นออกมาเองได้
- การอุดกั้นทางเดินหายใจแบบรุนแรง (Complete obstruction) ผู้ป่วยอาจใช้มือกุมคอ หายใจลำบาก หน้าเขียว ปากเขียว พูดไม่มีเสียง อาจหมดสติ ไม่หายใจและเกิดหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันได้
วิธีปฐมพยาบาล / โทรสายด่วน 1669
- หากผู้ป่วยมีสิ่งแปลกปลอมอุดกลั้นทางเดินหายใจบางส่วน ให้ผู้ป่วยพยายามไอออกมาเอง โดยเฝ้าสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด
- หากผู้ป่วยมีสิ่งแปลกปลอมอุดกลั้นทางเดินหายใจแบบรุนแรง ให้ถามผู้ป่วยว่าสำลักหรือไม่ หากผู้ป่วยพูดไม่มีเสียงและเป็นผู้ป่วยผู้ใหญ่ให้ทำการรัดกระตุกหน้าท้องทันทีสำหรับผู้ป่วยเด็กการกให้ตบหลังบริเวณกึ่งกลางสะบัก 5 ครั้ง สลับกับกดกึ่งกลางหน้าอกด้านหน้า 5 ครั้ง ทำจนกว่าสิ่งอุดกลั้นจะหลุดออกมา
- หากผู้ป่วยหมดสติ ไม่หายใจ หายใจเฮือก หรือไม่แน่ใจว่าหายใจ ให้ทำการช่วยฟื้นคืนชีพ
คำแนะนำจากแพทย์
เนื่องจากปัจจุบันมีการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 การเข้าปฐมพยาบาลเบื้องต้นควรมีมาตรการในการป้องกันการติดเชื้อโควิด-19 ผู้ปฐมพยาบาลควรสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลาที่ทำการช่วยเหลือ และล้างมือด้วยเจลแอลกอฮอล์เมื่อปฐมพยาบาลเสร็จแล้ว
ที่มา : อ. นพ.ธนดล โรจนศานติกุล
ข้อมูล ณ วันที่ 25 กันยายน 2564
